Verslag lezing zondagochtend 10 maart n.a.v. het eerste internationale accordeonfestival in Stadskanaal.

Zondagochtend om elf uur stonden er vijftien belangstellenden voor de deur van de muziekschool waar Harry Dijkstra een lezing hield over de ontstaansgeschiedenis van de balginstrumenten.

Hij vertelde over oosterse mondorgels als de khen en sheng en liet daarvan ook voorbeelden zien/horen via YouTube. Dat deze instrumenten familie van de accordeon zijn zit hem in het feit dat het principe van de doorslaande tong gebruikt wordt. Net als bij de mondharmonica, trekharmonica, concertina, bandoneon en dus ook de accordeon.

Wat bij deze westerse instrumenten telkens weer opduikt waren de termen “gelijktonig’, “wisseltonig”, “diatonisch”, “chromatisch”, want daarin onderscheiden zich al deze instrumenten van elkaar. Als je op het ene balginstrument kunt spelen wil nog niet zeggen dat je dus ook op het andere kunt spelen. De verschillen zijn nogal groot.

Tijdens de lezing werd ook de trekharmonica gedemonstreerd. Er werd uitgelegd hoe een (van de vele) notatiesystemen voor dit instrument werkt. Korte films van een cajun duo en de beroemde harmonica speler Ricardo Tesi gaven een indruk van wat zoal de mogelijkheden ervan zijn.

Via de concertina kwam men bij de bandoneon terecht, een instrument waar Harry Dijkstra zich al jaren in verdiept heeft. Hij liet zijn “Alfred Arnold” zien: een bandoneon uit 1906. De rangschikking van de tonen op dit instrument verbaasde het publiek zeer. Er lijkt helemaal geen systeem in te zitten. Dat er dan toch nog mooi op gespeeld kan worden... “Jacinto Chiclana” werd gespeeld. Een stuk van Astor Piazzolla.

Uiteindelijk aangekomen bij de accordeon. Het instrument wat tijdens het festival in de schijnwerpers stond: gelijktonig en chromatisch. Met zeer veel mogelijkheden. Men kan er in vrijwel elke stijl op spelen. Als laatste kreeg men een YouTube filmpje te zien van “Vesoul”, een stuk van Jacques Brel, met daarin een zeer prominente rol voor de accordeon. Brel en de accordeon waren echter niet te zien. De beelden waren een compilatie van de franse komiek Pierre Richard. Erg grappig.

Het publiek verliet vrolijk lachend de zaal van de muziekschool en was helemaal klaar voor het festival ‘s middags.

Hary Dijkstra heeft ook een eigen website:, www.harry-dijkstra.nl

Alle foto's zijn gemaakt door Henk van Nijkerk.